การออกแบบการบรรจุภัณฑ์ เริ่มเข้ามามีบทบาทสำคัญต่อการค้าและการบริการ ในฐานะของสิ่งที่ช่วยอำนวยความสะดวกแก่การขนส่งสินค้า (Aid Transportation) โดยทำหน้าที่ขั้นพื้นฐานอันดับแรกคือ ปกป้อง คุ้มครองสินค้าให้ปลอดภัยจากความเสียหาย อันเนื่องมาจากการกระทบกระเทือน และป้องกันสิ่งปนเปื้อนที่ไม่พึงประสงค์ (To Prevent Spillage And Contamination) ที่อาจจะเกิดขึ้นในระหว่างการขนส่งสินค้าผลิตภัณฑ์จากโรงงานผลิตไปจนกระทั่งถึงมือผู้บริโภค ซึ่งบทบาทนี้มีผลทำให้รูปแบบของบรรจุภัณฑ์ (Package Form) มีการพัฒนาขึ้นมารับรอง มีการออกแบบภาชนะบรรจุแบบปิด (Closed Container) เช่น ถังไม้ (Barrel) การรู้จักปิดผนึกบรรจุภัณฑ์ (Container Closure) เช่น มีฝาจุกปิดขวด (Bottle Plug Seals) ฯลฯ เป็นต้น เทคนิคและกรรมวิธีการบรรจุที่พัฒนาขึ้นตามหน้าที่ใช้สอยเหล่านี้ จึงเป็นผลทำให้เกิดการพัฒนารูปแบบบรรจุภัณฑ์ที่หลากหลายลักษณะตามกาลเวลา
วิวัฒนาการการออกแบบบรรจุภัณฑ์ [THE EVOLUTION OF PACKAGING DESIGN]
มนุษย์เรามีวิวัฒนาการจากยุคหนึ่งมาสู่อีกยุคหนึ่ง เช่นนี้ตลอดมา สิ่งนี้จะส่งผลสะท้อนต่อปัจจัย หรือองค์ประกอบในการดำรงชีวิตของมนุษย์เป็นอย่างมาก จากแรกเริ่มที่มนุษย์อยู่รวมกันเป็นกลุ่มเล็ก ๆ และดำรงชีวิตง่าย ๆ ด้วยการอาศัยผลิตผลจากการเพาะปลูก หรือการเลี้ยงสัตว์เพียงจำนวนไม่มาก มีการพึ่งพาอาศัยและติดต่อกันในกลุ่มใกล้เคียงเท่านั้น ต่อมาเมื่อจำนวนประชากรมีมากขึ้น มีการแบ่งกลุ่มอาศัยออกเป็นหมู่เหล่า การผลิตเฉพาะเพียงบริโภคในครอบครัวเริ่มไม่พอเพียง จึงเริ่มมีระบบการแลกเปลี่ยนที่กว้างขวางขึ้น ในที่สุดระบบการผลิตก็เปลี่ยนรูปไปเกิดเป็นการผลิตแบบอุตสาหกรรม (Mass Production) ขึ้น การแลกเปลี่ยนสิ่งของเครื่องใช้ หรืออาหาร จึงขยายวงจากบุคคลใกล้เคียงไปเป็นการแลกเปลี่ยนกับบุคลในกลุ่มอื่น ในอาณาเขตที่กว้างขวางขึ้น
ในระยะแรกของการแลกเปลี่ยน การเคลื่อนย้ายสิ่งของเครื่องใช้ที่มีการแลกเปลี่ยน ก็อาศัยภาชนะตามพื้นบ้านที่ใช้กันอยู่ในครัวเรือนตามสะดวกแต่ต่อมาเมื่อการแลกเปลี่ยนขยายขอบเขตจนถึงขนาดมีการซื้อขายและขยายขอบเขตวงกว้างออกไปมาก ๆ บรรจุภัณฑ์ใหม่ ๆ จึงเริ่มเข้ามามีบทบาท เริ่มมีการคิดค้นและประดิษฐ์บรรจุภัณฑ์ต่าง ๆ เพื่อสนองความต้องการในแต่ละกรณี เช่น ใช้ใบไม้มาทำกระทง ห่อขนม เอากิ่งไม้หรือเปลือกไม้มาสานทำกระจก ชะลอม ตะกร้า ฯลฯ ซึ่งบรรจุภัณฑ์เหล่านี้เป็นพื้นฐานมาจากการคิดค้นจากวัสดุธรรมชาติ และพัฒนามาเป็นบรรจุภัณฑ์ในยุคต่อ มา ซึ่งได้มีการคิดค้นวัสดุชนิดอื่น ๆ ที่จะสามารถตอบสนองประโยชน์ในการบรรจุภัณฑ์ได้กว้างขวาง และมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น
จากการศึกษาถึงวิวัฒนาการของบรรจุภัณฑ์ดังกล่าวเราจึงอาจแบ่งประเภทของบรรจุภัณฑ์ออกได้อย่างกว้าง ๆ เป็น 2 ประเภท คือ
1.บรรจุภัณฑ์ที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ
วัสดุธรรมชาติ คือ วัสดุที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ นำมาใช้ประโยชน์โดยไม่ได้มีการเปลี่ยนแปลงไปจากสภาพเดิมมากนักแต่บางครั้งก็มีการเปลี่ยนแปลงจากสภาพเดิมเพื่อจะเพิ่มคุณค่าทั้งในด้านควางาม ความคงทน สีสัน และการนำไปใช้งาน วัสดุธรรมชาติ เป็น วัสดุที่ได้มาจากธรรมชาติ มีอยู่มากมายหลายชนิดแต่ละชนิดสามารถนำมาประดิษฐ์เป็นสิ่งของเครื่องใช้ต่าง ๆ ไม้ เช่น ไม่ไผ่ ไม่ฉำฉา หวายหนังสัตว์ เช่น หนังวัว หนังกระบือ หนังจระเข้ และหนังสัตว์ชนิดอื่นๆ ผ้า เช่น ผ้าฝ้าย ผ้าไหม และผ้าที่ทอจากใยธรรมชาติชนิดอื่น ๆ เป็นต้น ดิน ทราย และวัสดุชนิดอื่น ๆ ที่ปั้นด้วยดิน แล้วหลอมด้วยทรายจึงกลายเป็นแก้วผักตบชวา กก กระดาษ และวัสดุที่ใช้ถักทอ หรือจักสานชนิดอื่น ๆ
วัสดุธรรมชาติ คือ วัสดุที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ นำมาใช้ประโยชน์โดยไม่ได้มีการเปลี่ยนแปลงไปจากสภาพเดิมมากนักแต่บางครั้งก็มีการเปลี่ยนแปลงจากสภาพเดิมเพื่อจะเพิ่มคุณค่าทั้งในด้านควางาม ความคงทน สีสัน และการนำไปใช้งาน วัสดุธรรมชาติ เป็น วัสดุที่ได้มาจากธรรมชาติ มีอยู่มากมายหลายชนิดแต่ละชนิดสามารถนำมาประดิษฐ์เป็นสิ่งของเครื่องใช้ต่าง ๆ ไม้ เช่น ไม่ไผ่ ไม่ฉำฉา หวายหนังสัตว์ เช่น หนังวัว หนังกระบือ หนังจระเข้ และหนังสัตว์ชนิดอื่นๆ ผ้า เช่น ผ้าฝ้าย ผ้าไหม และผ้าที่ทอจากใยธรรมชาติชนิดอื่น ๆ เป็นต้น ดิน ทราย และวัสดุชนิดอื่น ๆ ที่ปั้นด้วยดิน แล้วหลอมด้วยทรายจึงกลายเป็นแก้วผักตบชวา กก กระดาษ และวัสดุที่ใช้ถักทอ หรือจักสานชนิดอื่น ๆ
2.บรรจุภัณฑ์ที่มนุษย์สร้างขึ้น เป็นบรรจุภัณฑ์ที่เกิดจากการที่มนุษย์เป็นผู้สร้างขึ้น โดยได้คิดประดิษฐ์จากวัสดุต่าง ๆ เพื่อสนองประโยชน์นานาประการ เช่น เพื่อคุ้มครองป้องกันผลิตภัณฑ์เพื่อความสะดวกในการขนส่ง เพื่อการส่งเสริมการจำหน่าย ฯลฯ
ที่มาของภาพ : http://www.jobthai.com/special_img/51133.gif
อ้างอิงแหล่งข้อมูล : http://www.mew6.com/composer/package/package_0.php
สรุป การออกแบบบรรจุภัณฑ์ คือ การออกแบบสร้างสรรค์เพื่อปกป้องไม่ให้สินค้าเกิดความเสียหาย ซึ่งเกิดมาการการกระแทก และป้องกันสิ่งสกปรก ฝุ่น มลภาวะทางอากาศที่อาจเกิดขึ้นระหว่างการส่งสินค้าไปจนถึงผู้บริโภค
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น